Alles over afgelastingen
Afgelastingen zijn helaas een onderdeel van het voetbal. Afhankelijk van de staat van de velden of het weer op dat moment moet er snel besloten worden of een training of wedstrijd door kan gaan. Iedereen heeft er een mening over en welke beslissing er ook genomen wordt, er is altijd iemand teleurgesteld. Daarom hier wat achtergronden over de afgelastingprocedure, om meer duidelijkheid te geven en begrip te kweken voor die vrijwilligers die de diverse beslissingen moeten nemen.
Uitgangspunten voor afgelasting
Afgelasting is gebaseerd op vier uitgangspunten:
- Waarborgen van de veiligheid van de spelers
- Conditie van de velden
- Zoveel mogelijk voorkomen dat er onnodig afgelast wordt
- Tijdige afgelasting
De veiligheid van de spelers is in het geding bij bijvoorbeeld onweer of zware storm of als gevolg van de conditie van het veld. Bijvoorbeeld door gladheid door sneeuw en ijzel, maar bijvoorbeeld ook door een instabiele toplaag door overvloedige regen.
Iedereen wil het liefst al een dag van tevoren weten dat er afgelast wordt, dat is helaas meestal niet mogelijk. Als je op basis van de weersverwachting van tevoren al wedstrijden zou afgelasten, is er een hele grote kans dat je te vaak onnodig afgelast. Kortom, natuurlijk is er alle begrip dat men het liefst op de voorgaande avond, of meer dan 24 uur van tevoren, al zekerheid wil, om eventueel andere dingen voor het weekend te kunnen organiseren. Maar die zekerheid kan niet gegeven worden. Dat brengt soms teleurstelling met zich mee, maar dat is inherent aan het beoefenen van een buitensport.
Team Veldkeuring en Procedure
- Het team veldkeuring bestaat uit meerdere personen.
- Het team werkt via een planning voor de zaterdag en zondag.
- Het team hanteert de KNVB-regels voor afgelasting en gebruikt websites als KNMI, Buienradar etc.
- Bij “slecht” weer:
- We streven er naar om uiterlijk een uur voor de training bij de teams aan te geven of een training door gaat of dat er tot een (deel)afgelasting wordt overgegaan. Communicatie verloopt via hoofdtrainers en/of leiders naar de teams toe.
- Voor wedstrijddagen geldt dat op de vrijdagavond al contact is binnen het team over de status van de velden. Bij twijfel zal er op dat moment al extra controle plaatsvinden op locatie. Het team zal uiterlijk de zaterdagochtend vroeg een keuze maken of een wedstrijd door kan gaan. Er wordt dan ook minimaal 2 uur vd 1e wedstrijd gecontroleerd en een definitief besluit genomen of er tot een (deel)afgelasting wordt overgegaan. Er wordt naar gestreefd alle afgelastinginformatie uiterlijk een uur vd 1e wedstrijd in de Wedstrijdzaken-app/Voetbal.nl-app en op de website te publiceren.
- Voor wedstrijddagen kan het voorkomen dat het team later op de dag nogmaals een controle uitvoert en opnieuw bepaalt of de velden bespeelbaar zijn. Uiteindelijk heeft de scheidsrechter het allerlaatste woord en kan het zelfs nog zo zijn dat de club niet afkeurt, maar dat de scheidsrechter anders beslist en een wedstrijd alsnog afgelast.
- Is er niets op de website of in de WhatsApp-groep van het team vermeld, dan kan men ervan uitgaan dat op dat moment nog niets is afgelast. Trainingen en wedstrijden gaan dan gewoon door.
Zodra er wordt besloten tot een (gedeeltelijke) afkeuring, zal er op basis van de door de KNVB vastgestelde regels eventueel een nieuwe veldindeling gemaakt worden voor de wedstrijden en zullen de afgelastingen en wijzigingen worden doorgegeven in de Wedstrijdzaken-app en op de website. Zie voor meer informatie ook KNVB-regels voor afgelasting.
We vertrouwen erop dat hiermee de achtergronden toegelicht zijn. Voor verdere vragen kun je terecht bij het wedstrijdsecretariaat.
Uitgangspunten voor afgelasting
Afgelasting is gebaseerd op twee primaire uitgangspunten:
- Waarborgen van de veiligheid van de spelers.
- Conditie van de velden.
De veiligheid van de spelers is natuurlijk in het geding bij bijvoorbeeld onweer of zware storm, maar ook als gevolg van de conditie van het veld. Bijvoorbeeld door gladheid door sneeuw en ijzel, maar bijvoorbeeld ook door een instabiele toplaag door overvloedige regen.
Daarnaast moeten we de velden natuurlijk ook goed proberen te houden voor de overige wedstrijden in de competitie. Indien het veld verzadigd is en het water al tussen de wortels staat (hoeft nog geen plas te zijn) kan een veld al in één wedstrijd geruïneerd worden, laat staan na meerdere wedstrijden op één dag. Niet alleen is het gras weg en moet je op klei voetballen, zonder wortelstructuur klinkt het veld in en is de waterafvoer nog eens vele malen slechter. Het veld is dan nog veel gevoeliger geworden voor afgelasting. Kortom: om veel afgelastingen te vermijden zal het onvermijdelijk zijn zo nu en dan af te gelasten, ook al denkt men dat het op het eerste gezicht “te doen” is.
Ook opdooiende velden zijn een probleem. De toplaag kan ontdooid zijn, maar als de onderlaag nog bevroren is wordt al het gras eraf gespeeld. Dat zie je niet meteen na de wedstrijd, wel een paar dagen later (en de rest van het seizoen!). En het kan spekglad zijn.
Daarnaast hebben we twee extra uitgangspunten:
- Zoveel mogelijk voorkomen dat er onnodig afgelast wordt
- Tijdige afgelasting
Iedereen wil het liefst al een dag van tevoren weten dat er afgelast wordt. Helaas is dit meestal niet mogelijk. Als je op basis van de weersverwachting van te voren al wedstrijden afgelast, is er een hele grote kans dat je te vaak onnodig afgelast, terwijl je nog steeds de kans loopt dat je op de dag zelf als nog moet afgelasten. Alleen in de aanloop naar extreme weersituaties zal dan ook al een dag van tevoren kunnen worden afgelast. Daarom zullen er in de meeste gevallen pas op de wedstrijddag zelf besloten moeten worden om af te gelasten, we doen dit meestal apart voor de ochtend- en de middagwedstrijden.
Om iedereen zoveel mogelijk een onnodige gang naar het voetbalveld te besparen, proberen we afgelastingen al door te geven voor de geschatte vertrektijd van het bezoekende team. Echter, dit is niet altijd mogelijk vooral als teams al vóór 8 uur moeten vertrekken.
Kortom, natuurlijk is er alle begrip dat men het liefst op de voorgaande avond, of meer dan 24 uur van tevoren, al zekerheid wil, om eventueel andere dingen voor het weekend te kunnen organiseren. Maar die zekerheid kan niet gegeven worden. Dat brengt soms teleurstelling met zich mee, maar dat is inherent aan het beoefenen van een buitensport.
Kunstgras
“Op kunstgras kan altijd gespeeld worden”, is vaak de gedachte.
Dat klopt meestal wel, maar niet altijd. Bij zeer zware regenbuien kan de afvoer soms de waterhoeveelheid niet verwerken, de mat komt dan omhoog en gaat op het water drijven, “golven”. Een eerste signaal is er al wanneer er plassen op het veld komen te staan. Op dat moment dient een ieder onmiddellijk het veld te verlaten, aangezien er anders een risico is dat de mat scheurt, waarmee het veld voor goed geruïneerd is.
Voorts kan, bij vochtige omstandigheden en vorstinval, de mat bevroren raken. Of sneeuw en ijs aangevroren zijn. Ook in dat geval mag er niet op het kunstgras gespeeld worden, aangezien er dan gaten kunnen ontstaan. Bovendien is het veld dan spekglad.
Regels wintergebruik velden
Kunstgrasvelden:
- Geen gebruik bij besneeuwd veld
- Sneeuwruimen mag alleen worden uitgevoerd door gespecialiseerde bedrijven.
- Veld bij vorst betreden geen probleem tot – 10ºC indien infill ‘los’ in de kunstgrasmat zit
- Niet betreden bij ijsvorming en ijzel
- Niet betreden indien sprake is van een opdooisituatie
Natuurgrasvelden:
- Besneeuwde velden niet betreden
- Bij vorst de velden niet gebruiken
- Niet betreden zolang de vorst in de grond zit
Wens om af te gelasten
Het komt wel eens voor dat er leiders zijn die juist afgelasting wensen, bijvoorbeeld omdat ze die dag over te weinig spelers beschikken of een topwedstrijd moeten spelen, maar essentiële spelers missen. Alle begrip voor die wens, maar hier wordt absoluut geen rekening mee gehouden. De vereniging heeft bij het afgelastingbeleid primair tot doel dat er zoveel mogelijk gespeeld wordt, dat beleid kan (en mag) niet gebruikt worden voor andere doeleinden. De keurders onder druk zetten is dus zinloos.
Voor meer informatie zie ook: https://www.knvb.nl/downloads/sites/bestand/knvb/2067/handleiding-consuls- (PDF-bestand) en/of https://www.knvb.nl/competities/competitiezaken/afgelastingen/amateurvoetbal
Afkeur door slecht weer
Voorspelbaarheid
Het KNMI kan al niet altijd exact het weer voorspellen, laat staan dat vrijwilligers én het weer én de conditie van het veld kunnen voorspellen. Op de eerste plaats moet de weersverwachting beoordeeld worden. Natuurlijk, Buienradar en het KNMI worden geraadpleegd, maar zelfs als er regen dreigt hangt het nog af van de hoeveelheid en dat kan plaatselijk nog eens sterk verschillen. Ook de wind kan van invloed zijn. Bij voorbaat afgelasten omdat het kan gaan regenen is dus geen optie. Hetzelfde geldt voor nachtvorst. Een enkele graad verschil kan al maken dat het veld bevroren is of niet. En soms bevriest een veld al bij min 1 graad, een volgende keer pas bij min 5. Temperatuur van de onderbodem, wind, grondwaterpeil en bemaling zijn allemaal van invloed. Bij regen is 5 mm soms al genoeg om het veld blank te zetten, een andere keer wordt 20 mm nog simpel afgevoerd.
Kortom: ver van tevoren afgelasten is heel moeilijk en zal te vaak leiden tot een situatie waar er achteraf wel gespeeld had kunnen worden. Vroege afgelasting zal alleen het geval zijn als de conditie van het veld op het tijdstip van eerste keuring (bijv. vrijdagavond) al tot afgelasting zou leiden, en er de verwachting is dat het de aansluitende periode (bijv. vrijdagnacht) niet kan verbeteren of zelfs verslechteren. Is het veld op vrijdagavond nog goed, dan zal het wachten zijn tot zaterdagochtend, ook al is er regen of (lichte) vorst voorspeld die nacht. Iedereen heeft wel bevindingen over weer en veld, maar men zal moeten vertrouwen op het inschattingsvermogen en de ervaring van de keurders.
KNMI-weeralarm
Een KNMI-weeralarm betekent niet dat er automatisch afgelast wordt. Soms blijkt het mee te vallen, soms is het ergste al lang weer voorbij als wedstrijd of training begint, soms blijkt het zwaartepunt landelijk elders te liggen. De kans op afgelasting is natuurlijk wel heel erg groot, en zal vaak al door de KNVB landelijk of regionaal genomen worden, maar te allen tijde moeten teams nog checken of er daadwerkelijk afgelast is.
Storm en windvlagen
In geval van storm of windvlagen is het soms ook nodig wedstrijden of trainingen af te gelasten. Het gaat dan bijvoorbeeld om de veiligheid door vallende taken of zelfs bomen langs de velden, maar ook bijvoorbeeld omwaaiende losse pupillen doelen. We hebben geconstateerd dat dit al het geval kan zijn bij windkracht 7 of 8, daarom wordt er dan niet meer gevoetbald door de jongste jeugd die deze goals moet gebruiken.
IJzige regen
In geval van ijskoude regen tijdens pupillenwedstrijden, wordt het aan het oordeel van de begeleiders overgelaten om te beslissen om een wedstrijd gestaakt moet worden. Dit is moeilijk om van te voren te besluiten, maar kan soms noodzakelijk zijn voor de meest kwetsbare groep.
Onweer
Een hele aparte categorie vormt onweer. Dit is het meest lastige weerelement om vooruit te bepalen wat het gevolg zal zijn. De voorspelling van mogelijk onweer vele uren van tevoren is vrijwel nooit een reden om direct tot afgelasting over te gaan. Onweer is meestal plaatselijk.
In de praktijk zal het hier meestal neerkomen op het staken van een wedstrijd. Er moet gestaakt worden indien de tijd tussen flits en donder minder dan 10 seconden bedraagt. Een ieder heeft de verplichting scheids- en grensrechters daarop te attenderen. De scheidsrechter dient leiders te vragen de ontwikkelingen in de gaten te houden. Bij twijfels dient gestaakt te worden. Een staking mag uiterlijk 30 minuten duren, waarna tot afgelasting moet worden overgegaan. Tenzij beide partijen overeenkomen langer te wachten, op voorwaarde dat het qua veldplanning kan en de scheidsrechter uiteraard akkoord gaat. Meestal zal er zich echter een onweersbui ontladen die het veld onbespeelbaar maakt. Waarna alsnog tot afgelasting moet worden besloten.
